Διαχείριση υγρών αποβλήτων Motor Oil
Περιβάλλον & Κοινωνία

Διαχείριση Υγρών Αποβλήτων

Τα υγρά απόβλητα των βιομηχανικών εγκαταστάσεων περιλαμβάνουν:

  • Υγρά απόβλητα που προκύπτουν από τις κύριες μονάδες παραγωγής του διυλιστηρίου καθώς επίσης και από τις μονάδες βοηθητικών παροχών.
  • Εξυδατώσεις δεξαμενών.
  • Έρμα και πετρελαιοειδή κατάλοιπα καθαρισμού δεξαμενόπλοιων.
  • Τα υγρά απόβλητα του σταθμού φόρτωσης και του λιμένα.
  • Τα όμβρια ύδατα από τις μονάδες και την περιοχή των δεξαμενών (αναχώματα – λεκάνες κατακράτησης) του διυλιστηρίου.

Τα χαρακτηριστικά των υγρών αποβλήτων διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες:

  • Φυσικά : τα πιο βασικά φυσικά χαρακτηριστικά των υγρών αποβλήτων είναι τα στερεά που βρίσκονται αιωρούμενα ή εν διαλύσει στην μάζα των αποβλήτων, η θερμοκρασία, το χρώμα και η οσμή.
  • Χημικά : τα χημικά χαρακτηριστικά κατατάσσονται στις εξής κατηγορίες:
    • Οργανικά (π.χ. υδρογονάνθρακες-φαινόλες)
    • Ανόργανα (π.χ. φώσφορος, pH, χλωριούχα, ενώσεις θείου)
    • Αέρια (π.χ. υδρόθειο-αμμωνία)
  • Βιολογικά : μικροοργανισμοί

Τα υγρά απόβλητα, αναλόγως της προέλευσής τους και των περιεχομένων ρύπων, είτε επεξεργάζονται σε ενδιάμεσες μονάδες είτε οδηγούνται κατευθείαν στην Μονάδα Επεξεργασίας Υγρών Αποβλήτων του διυλιστηρίου.

Ενδιάμεση επεξεργασία

1. Μονάδα Απογύμνωσης Όξινων Νερού (Sour Water Stripper-SWS)

Η μονάδα τροφοδοτείται μέσω ξεχωριστού κυκλώματος που συλλέγει ειδικά τα απόβλητα που περιέχουν όξινα αέρια , από όλες τις μονάδες του διυλιστηρίου. Στην μονάδα απομακρύνονται οι πτητικοί ρύποι με εξάτμισή τους από την μάζα των αποβλήτων. Τα αέρια οδηγούνται στις μονάδες ανάκτησης θείου του διυλιστηρίου ενώ το καθαρό νερό είτε ανακυκλώνεται και χρησιμοποιείται στην αφαλάτωση του αργού είτε οδηγείται στην μονάδα επεξεργασίας των υγρών βιομηχανικών αποβλήτων.

2. Μονάδα εξουδετέρωσης

Τα χημικά αλκαλικά υγρά απόβλητα συλλέγονται σε ξεχωριστό κύκλωμα και εξουδετερώνονται στην μονάδα εξουδετέρωσης. Τα χημικώς ουδέτερα υγρά απόβλητα οδηγούνται εν συνεχεία προς περαιτέρω επεξεργασία στην μονάδα επεξεργασίας των αποβλήτων.

3. Μονάδα εξουδετέρωσης αποβλήτων μονάδας αλκυλιώσεως

Τα υγρά απόβλητα της μονάδος αλκυλιώσεως, που περιέχουν πιθανόν οξύ εξουδετερώνονται σε ειδικές δεξαμενές με ασβέστη (διάλυμα Ca(OH)2) και στην συνέχεια οδεύουν προς τη μονάδα επεξεργασίας των αποβλήτων.

Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων

Τα υγρά απόβλητα από τις ενδιάμεσες μονάδες επεξεργασίας, καθώς επίσης και τα απ’ ευθείας από τις λοιπές μονάδες του διυλιστηρίου οδηγούνται μέσω ξεχωριστού αποχετευτικού κυκλώματος ελαιωδών αποβλήτων (Oily Water Sewer-OWS) προς την μονάδα επεξεργασίας.

Οι εξυδατώσεις των δεξαμενών οδεύουν ασυνεχώς, μέσω κλειστών αγωγών, στο αποχετευτικό δίκτυο του διυλιστηρίου και επεξεργάζονται στο σύστημα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. Κατά την διάρκεια των εξυδατώσεων γίνεται οπτικός έλεγχος για την ποιότητα των υγρών αποβλήτων.

Ο αφερματισμός των πλοίων πραγματοποιείται μέσω κλειστών αγωγών στις δεξαμενές έρματος,όπου επιτυγχάνεται διαχωρισμός ελαιώδους φάσης από υδάτινη λόγω διαφορετικών ειδικών βαρών.  Μετά από καθορισμένο χρόνο παραμονής, η υδάτινη φάση μέσω αγωγών οδεύει στη μονάδα επεξεργασίας των αποβλήτων ενώ η ελαιώδης φάση οδεύει στις δεξαμενές αργού προς επαναδιύλιση.

Τα υγρά απόβλητα επεξεργάζονται ως παρακάτω:

Οι API-3, API-4, API-5 και οι δεξαμενές Τ-2000 και Τ-2001 χρησιμοποιούνται για την διαχείριση των όμβριων υδάτων και του νερού έρματος των πλοίων. Η λειτουργία τους είναι απλή και γι’ αυτό δεν παρουσιάζονται με λεπτομέρεια ούτε και φαίνονται στο σχηματικό διάγραμμα.

Στους ΑΡΙ-1 και ΑΡΙ-2, το λάδι απομακρύνεται από ελαιοσυλλέκτες τύπου δίσκων (discoil) ενώ η ιλύς πυθμένα απομακρύνεται με αλυσωτά ξέστρα και αντλίες ιλύος.  Το ανακτημένο λάδι προωθείται στο σύστημα ανακτημένου ελαίου του διυλιστηρίου ενώ η λάσπη προς την μονάδα αφυδάτωσης.

Από τον ΑΡΙ-2, τα απόβλητα προωθούνται προς την μονάδα επίπλευσης DAF-1.  Πριν την επίπλευση, προστίθενται κατάλληλα χημικά για την κροκίδωση των υδρογονανθράκων και το λάδι που διαχωρίζεται και επιπλέει στην επιφάνεια, οδηγείται στο σύστημα ανακτημένου ελαίου του διυλιστηρίου.  Το επεξεργασμένο νερό στην συνέχεια αντλείται προς τα αμμόφιλτρα όπου η περιεκτικότητα σε υδρογονάνθρακες μειώνεται περαιτέρω.

Μετά τα αμμόφιλτρα, τα απόβλητα φτάνουν στον βιολογικό καθαρισμό που αποτελείται από τέσσερα βιόφιλτρα τύπου BIOFOR.  Πριν την είσοδό τους στα βιόφιλτρα, τα απόβλητα αναμειγνύονται με ένα ρεύμα ανακυκλοφορίας από την έξοδο των βιόφιλτρων σε μία δεξαμενή εξισορρόπησης.  Με αυτόν το τρόπο ελέγχεται (μειώνεται) η περιεκτικότητά τους σε ρύπους έτσι ώστε η μονάδα βιολογικού καθαρισμού να έχει την μέγιστη απόδοση και διάρκεια ζωής.  Στα βιόφιλτρα, το οργανικό φορτίο των αποβλήτων διασπάται από μικροοργανισμούς που αναπτύσσονται στον φορέα του βιόφιλτρου.  Η παροχή οξυγόνου γίνεται με την προσθήκη συμπιεσμένου αέρα.

Τα επεξεργασμένα απόβλητα, μετά τα βιόφιλτρα οδηγούνται στην θάλασσα.  Μία ποσότητα επεξεργασμένων αποβλήτων αποθηκεύεται σε δεξαμενή επεξεργασμένου νερού για να χρησιμοποιηθεί για την έκπλυση και καθαρισμό του βιόφιλτρου (μαζί με πεπιεσμένο αέρα).

Το νερό έκπλυσης των βιόφιλτρων αποθηκεύεται σε ξεχωριστή λεκάνη αποθήκευσης και επεξεργάζεται σε άλλη μονάδα επίπλευσης DAF-2.  Με την επίπλευση αφαιρούνται αιωρούμενα στερεά με την μορφή λάσπης.  Το επεξεργασμένο νερό από την έξοδο της DAF-2 οδηγείται στην έξοδο της DAF-1 προς αμμόφιλτρα και επανεισάγεται στην διαδικασία επεξεργασίας.

Η παραγόμενη ιλύς στα διάφορα στάδια επεξεργασίας (κύρια από την DAF-2, τον ΑΡΙ-1/ΑΡΙ-2 και λίγη ποσότητα που διαχωρίζεται στην DAF-1) αποθηκεύεται σε ξεχωριστή δεξαμενή απ’ όπου αντλείται για αφυδάτωση προς τη φυγόκεντρο.

Μονάδα επεξεργασίας αστικών λυμάτων

Τα αστικά λύματα του εργοστασίου οδεύουν σε βιολογικό φίλτρο όπου καθαρίζονται πριν οδηγηθούν για διάθεση. Ο καθαρισμός συντελείται με την μέθοδο της ενεργού ιλύος (ACTIVATED SLUDGE).

Τα αστικά λύματα (τα οποία δεν περιέχουν πετρελαιοειδή) προέρχονται από τις εγκαταστάσεις του Διυλιστηρίου και οδηγούνται στη μονάδα με φυσική ροή ή μέσω βυτίων από τις περιοχές όπου η άντληση τους δεν είναι τεχνικά εφικτή.

Το σύστημα επεξεργασίας λυμάτων αποτελεί συνδυασμό των εξής υποσυστημάτων:

I. Υποσύστημα πρωτοβάθμιας επεξεργασίας

Σκοπός της πρωτοβάθμιας επεξεργασίας είναι η απομάκρυνση των στερεών από τα λύματα και επιτυγχάνεται με:

  • Εσχαρισμό: συγκράτηση των ευμεγεθών στερεών.
  • Καθίζηση: απομάκρυνση αιωρούμενων οργανικών και ανόργανων στερεών.

Η απομάκρυνση σκοπεύει στην μείωση του ρυπαντικού φορτίου των επόμενων συστημάτων επεξεργασίας. Η πρωτοβάθμια καθίζηση γίνεται σε δεξαμενή όπου τα στερεά καθιζάνουν σε συνθήκες ηρεμίας και κάτω από την επίδραση της βαρύτητας.

  • Εξισορρόπηση ροής:στην δεξαμενή εξισορρόπησης είναι εγκατεστημένες δύο (2) υποβρύχιες αντλίες που με ρυθμιζόμενη ροή στέλνουν τα λύματα στην μονάδα βιολογικού καθαρισμού αστικών λυμάτων.

II. Υποσύστημα δευτεροβάθμιας επεξεργασίας-βιολογικός καθαρισμός

Η βιολογική επεξεργασία γίνεται με σύστημα ενεργού ιλύος και περιλαμβάνει:

  • Δεξαμενή αερισμού μέσω της οποίας επιτυγχάνεται :
    • προσθήκη ποσότητας οξυγόνου που απαιτείται από τους μικροοργανισμούς για την κατανάλωση των οργανικών ουσιών. Για την διοχέτευση στα απόβλητα φυσαλίδων αέρα από τις οποίες μεταφέρεται το οξυγόνο στα απόβλητα, χρησιμοποιούνται αεροσυμπιεστές που διοχετεύουν τον αέρα σε ειδικές διατάξεις σχηματισμού φυσαλίδων (διαχυτήρες).
    • ανάμιξη , ώστε οι μικροοργανισμοί να μην καθιζάνουν στον πυθμένα και να υπάρχει ομοιόμορφη συγκέντρωση των μικροοργανισμών.
  • Δεξαμενή δευτεροβάθμιας καθίζησης: τα λύματα αφού αεριστούν ,εισέρχονται στην δεξαμενή δευτεροβάθμιας καθίζησης όπου καθιζάνει η βιομάζα ενώ τα διαυγή υγρά οδηγούνται προς την δεξαμενή απονιτροποίησης.Η λάσπη που καθιζάνει ανακυκλώνεται με άντληση πίσω στην δεξαμενή αερισμού ώστε η περιεκτικότητα του συστήματος σε ενεργό ιλύ να διατηρείται σε επιθυμητά επίπεδα.

III. Υποσύστημα τριτοβάθμιας επεξεργασίας

Τα διαυγή υγρά μετά την δεξαμενή αερισμού εισάγονται στην δεξαμενή απονιτροποίησης , όπου σε ανοξικό περιβάλλον υφίστανται απονιτροποίηση με αποτέλεσμα να απομακρύνονται οι ενώσεις του αζώτου.

IV. Απολύμανση

Σκοπός της απολύμανσης είναι η καταστροφή των παθογόνων μικροοργανισμών των αποβλήτων, ώστε να αποφεύγεται η μεταφορά των μικροοργανισμών μέσω του νερού στον τελικό αποδέκτη (θάλασσα). Η απολύμανση γίνεται στην δεξαμενή χλωρίωσης , όπου εισάγεται με δοσομετρική αντλία , υποχλωριώδες νάτριο ώστε να ανιχνεύεται σε ποσοστό ελεύθερου χλωρίου 0.5-1mg/l.

V.Σιλό Λάσπης

Στο σιλό αποθηκεύεται η περίσσεια λάσπη από τη δεξαμενή καθίζησης.

Τα μετά από επεξεργασία λύματα διατίθενται μέσω υποθαλάσσιου κοινού αγωγού (με τα επεξεργασμένα βιομηχανικά απόβλητα και νερά ψύξεως), μήκους 394 μέτρων, όπου εκρέει σε βάθος

Νερό ψύξης

Θαλασσινό νερό χρησιμοποιείται ως ψυκτικό μέσο στους εναλλάκτες θερμότητας και ως τροφοδοσία των μονάδων αφαλατώσεων για την παραγωγή κατεργασμένου νερού

Ευκολιες υποδοχης πλοιων

Οι βιομηχανικές  εγκαταστάσεις της ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ διαθέτουν εγκεκριμένο από  το αρμόδιο υπουργείο σχέδιο παραλαβής αποβλήτων από  πλοία που καταπλέουν στις λιμενικές εγκαταστάσεις της.

Παρακτια ζώνη

Σύμφωνα με συστηματικές ερευνητικές εργασίες στη θαλάσσια περιοχή του διυλιστηρίου της ΜΟΤΟΡ ΟΪΛ, που πραγματοποιούνται από το Εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωχημείας του Τμήματος Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών με στόχο την παρακολούθηση των συνθηκών που επικρατούν στην υδάτινη στήλη της παράκτιας ζώνης του διυλιστηρίου, προκύπτουν από τον υπεύθυνο για την έρευνα καθηγητή κ.Σ.Βαρνάβα, τα εξής συμπεράσματα:

«Οι διακυμάνσεις θερμοκρασίας , αγωγιμότητας στην περιοχή έρευνας βρίσκονται στα κανονικά πλαίσια τιμών για την αντίστοιχη εποχή μέτρησης τους για παράκτιο Μεσογειακό περιβάλλον.

Τα νερά είναι καλά οξυγονωμένα σε όλες τις περιόδους μέτρησης περιλαμβανομένης και της θερινής περιόδου.

Οι τιμές pH βρίσκονται στα κανονικά πλαίσια τιμών για το θαλάσσιο περιβάλλον.

Από τη σύγκριση των τιμών των παραμέτρων και των γεωγραφικών μεταβολών τους, προκύπτει ότι οι συνθήκες  παραμένουν σταθερές, στα κανονικά πλαίσια παράκτιου Μεσογειακού περιβάλλοντος.

Η ανά λίτρο περιεκτικότητα του νερού σε αιωρούμενο υλικό και οι συγκεντρώσεις  των στοιχείων που μελετήθηκαν βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα. Αυτές βρίσκονται σε όρια συγκεντρώσεων   αιωρούμενου υλικού παρόμοια με άλλες Ελληνικές παράκτιες θαλάσσιες περιοχές.

Συμπερασματικά: Στην θαλάσσια περιοχή του διυλιστηρίου, η μικρή περιεκτικότητα του νερού σε αιωρούμενο υλικό και οι χαμηλές συγκεντρώσεις μετάλλων σ’ αυτό δείχνουν κανονικές συνθήκες παράκτιου θαλάσσιου περιβάλλοντος».

 

Δείτε Επίσης